พื้นฐานการถ่ายทอดสีขนของสุนัขพันธุ์เยอรมันเช็พเพอด

พื้นฐานการถ่ายทอดสีขนของสุนัขพันธุ์เยอรมันเช็พเพอด
 
   บทความนี้ ตั้งใจจะอธิบายพื้นฐานการถ่ายทอดสีขนของสุนัขพันธุ์เยอรมันเช็พเพอด ในลักษณะคำอธิบายที่ง่าย ไม่ซับซ้อน และผู้อ่านไม่จำเป็นต้องมีความรู้ทางชีววิทยาแต่อย่างใด

   เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า ลักษณะทั้งทางภายนอกและภายในของสุนัขสามารถทอดถ่ายกันรุ่นต่อรุ่นผ่าน “ยีนส์” แต่มนุษย์ก็ยังไม่สามารถไขรหัสลับเกี่ยวกับยีนส์ได้ทั้งหมด และไม่สามารถคาดการณ์ได้ล่วงหน้า 100 % ว่า พ่อพันธุ์ผสมกับแม่พันธุ์ดังกล่าว จะให้ลูกสุนัขที่มีคุณสมบัติอย่างไรชัด ๆ บ้าง อีกทั้งสภาพการเลี้ยงดูเมื่อลูกสุนัขคลอดออกมาแล้ว ก็ส่งผลให้กับสุนัขตัวดังกล่าวมีลักษณะนิสัยแตกต่างกันไป

   อย่างไรก็ดี เรื่องลึกลับเกี่ยวกับยีนส์ในส่วนของสีขน ดูเหมือนจะเป็นเรื่องที่สามารถอธิบายและเข้าใจได้ง่ายที่สุด บทความนี้จะครอบคลุมเฉพาะสีขนมาตรฐานของสุนัขพันธุ์เยอรมันเช็พเพอด ทั้งหมด 4 สีเท่านั้นได้แก่ สีกระรอก (Sable - Aw), สีดำและน้ำตาลแทน (Black&tan - As), สองสี (Bi-color - At) และสีดำล้วน (Black - a) สีอื่น ๆนอกจากนี้ เช่น ดำ/แดง, ขาว มีปัจจัยรายละเอียดที่ลึกและจะไม่ขอกล่าวถึง

   สีมาตรฐานเหล่านี้ เกิดจากยีนส์ 1 คู่ ทำงานร่วมกันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ถ่ายทอดไปยังลูกสุนัข สุนัขพันธุ์เยอรมันเช็พเพอดทุก ๆ ตัวจะมียีนส์สีนี้ อยู่ 2 ชุด เมื่อจับคู่ผสมผสานกัน 2 ตัว จึงได้ผลลัพธ์ถ่ายทอดให้กับลูกสุนัขซึ่งอาจจะมีสีแตกต่างจากพ่อแม่ของมัน

   ในแต่ละตัว ยีนส์สี 2 ชุดนี้ (ชุดสีเด่น และชุดสีรอง) ชุดสีเด่นที่มีบทบาทมากกว่าชุดสีรอง และชุดสีเด่นนี้ ส่งผลให้ลูกสุนัขมีลักษณะทางกายภาพออกมาดังที่เราเห็น เช่น

พ่อพันธุ์ มี 2 ชุด คือ A1 (ชุดสีเด่น) และ A2 (ชุดสีรอง)
แม่พันธุ์ มี 2 ชุด คือ B1 (ชุดสีเด่น) และ B2 (ชุดสีรอง)
เมื่อผสมกัน ก็จะได้ทั้งหมดเป็น A1B1, A1B2, A2B1, A2B2

   จากมาตรฐาน 4 สีที่เรากล่าวถึงในตอนต้น สามารถเรียงตามลำดับชุดเด่นได้ดังนี้
“Sable (Aw)”     เด่นกว่า “Black&Tan (As)”      เด่นกว่า “Bi-Color (At)” เด่นกว่า “Black (a)”
“สีกระรอก (Aw)” เด่นกว่า “ดำ/น้ำตาลแทน (As)” เด่นกว่า “สองสี (At)”      เด่นกว่า “ดำล้วน (a)”

   สิ่งเหล่านี้ หมายความว่าอะไรหมายความว่า ลำดับการเด่น ทำให้เราทราบ การจับคู่สีที่เป็นไปได้ทั้งหมดมี 10 คู่ ดังนี้

Genotype
(การจับคู่เด่นทางยีนส์)
คำอธิบาย Phenotype (สีที่ถ่ายทอด)
Aw + Aw กระรอก + กระรอก กระรอก
Aw + As กระรอก + ดำ/แทน กระรอก (เพราะ สีกระรอกเด่นกว่า)
Aw + At กระรอก + สองสี กระรอก (เพราะ สีกระรอกเด่นกว่า)
Aw + a กระรอก + ดำล้วน กระรอก (เพราะ สีกระรอกเด่นกว่า)
As + As ดำ/แทน + ดำ/แทน ดำ/แทน
As + At ดำ/แทน + สองสี ดำ/แทน (เพราะ สีดำ/แทนเด่นกว่า)
As + a ดำ/แทน + ดำล้วน ดำ/แทน (เพราะ สีดำ/แทนเด่นกว่า)
At + At สองสี + สองสี สองสี
At + a สองสี + ดำล้วน สองสี (เพราะ สองสีเด่นกว่า)
a + a ดำล้วน + ดำล้วน ดำล้วน

ยกตัวอย่าง เช่น
ตัวพ่อ = ชุดสีเด่น คือ กระรอก ชุดสีด้อย คือ ดำ/แทน
ตัวแม่ = ชุดสีเด่น คือ กระรอก ชุดสีด้อย คือ ดำล้วน
เมื่อผสมกัน จะได้ลูกสุนัขสีกระรอกเท่านั้น (เราวัดสีขนเมื่อสุนัขโตเต็มที่แล้วเท่านั้น ไม่ได้ดูจากสีขนลูกสุนัขตอนเกิดใหม่ ๆ )
และดูด้วยตา เราไม่มีทางทราบได้เลยว่า สุนัขสีกระรอกที่เราเห็น เกิดจากชุดสี 2 ชุดใดบ้าง ( กระรอก + ไม่มีทางทราบ )

จริงหรือไม่ ?

  1. ผู้เพาะพันธุ์ (บรีดเดอร์) ชอบสีกระรอกมาก จึงจับคู่สุนัขพ่อกระรอก และสุนัขแม่ดำล้วน โดยหวังว่า จะได้สีผสมเป็น กระรอกดำเข้ม ๆ
    ไม่จริง!! สีกระรอกดำที่เราเห็นนั้น ไม่สามารถเกิดจากสีดำล้วนได้เลย เพราะ
    ตัวพ่อกระรอก = ชุดสีเด่น คือ กระรอก ชุดสีรอง คือ ดูด้วยตา ไม่มีทางทราบ
    ตัวแม่ดำล้วน = ชุดสีเด่น คือ ดำล้วน ชุดสีรอง คือ ดูด้วยตา ไม่มีทางทราบ
    จะได้ลูกที่มีสี กระรอก เท่านั้น (เพราะ สีกระรอกเด่นกว่า)
  2. ผู้เพาะพันธุ์ (บรีดเดอร์) มีตัวแม่ ดำ/แดง และมีมาร์คอานม้าที่หลัง จึงจับคู่กับตัวพ่อดำล้วน เพื่อต้องการให้มีลูกสีดำมากขึ้นไปอีก
    ไม่จริง!! สีดำล้วน อาจจะเป็นไปได้ที่จะถ่ายทอดเป็นชุดสีรองไปยังลูกสุนัข แต่จะไม่มีทางได้สีดำเข้มขึ้น
  3. ผู้เพาะพันธุ์ (บรีดเดอร์) ผสมตัวแม่ดำ/แทน กับตัวพ่อสองสี เพราะต้องการลูกสองสี หลังจากตกลูก 10 ตัว พบว่า เป็นสีดำ/แทนทั้งหมดเลย ผู้เพาะพันธุ์ (บรีดเดอร์) จึงกล่าวหาว่า มีการสลับเอาตัวพ่อดำ/แทน มาผสม
    ไม่จริง!! ดูคำตอบในตางรางสีเด่น 

และจัดไป...ชุดเต็ม การผสมสีที่เป็นไปได้ทั้งหมด จากสีมาตรฐาน 4 สีหลัก

Sire = พ่อพันธุ์, Dam = แม่พันธุ์

ยกตัวอย่าง เช่น
Sire = Sable (Bi-C recessive) Aw + At หมายความว่า พ่อพันธุ์ มีชุดสีเด่น คือ สีกระรอก และชุดสีรอง คือ สองสี
Dam = Bi-C (Black recessive) At + a   หมายความว่า แม่พันธุ์ มีชุดสีเด่น คือ สองสี     และชุดสีรอง คือ ดำล้วน

เมื่อนำมาผสมกัน ก็จะได้ผลลัพธ์ดังกรอบเส้นประที่ตัดกัน นั่นคือ
ลูก 25 % ในครอก จะมีชุดสีเด่นคือ Aw และชุดสีรองคือ At เวลาโตเต็มที่ ก็จะเห็นเป็นสี Aw กระรอก
ลูก 25 % ในครอก จะมีชุดสีเด่นคือ Aw และชุดสีรองคือ a เวลาโตเต็มที่ ก็จะเห็นเป็นสี Aw กระรอก
ลูก 25 % ในครอก จะมีชุดสีเด่นคือ At และชุดสีรองคือ At เวลาโตเต็มที่ ก็จะเห็นเป็นสี At สองสี
ลูก 25 % ในครอก จะมีชุดสีเด่นคือ At และชุดสีรองคือ a เวลาโตเต็มที่ ก็จะเห็นเป็นสี At สองสี


แหล่งที่มารูปภาพ : http://www.ehretgsd.com/GSDcolorGenes.png

**หมายเหตุ ผู้แปลได้เพิ่มตัวอย่างสีอื่น ๆ ไว้เพื่อเปรียบเทียบ แต่จะไม่มีการกล่าวถึงในบทความเรื่องการถ่ายทอดสี

Black and Red

แหล่งที่มารูปภาพ : http://www.pedigreedatabase.com/german_shepherd_dog/dog.html?id=658193-versace-vom-ersten-platz

Black Sable

แหล่งที่มารูปภาพ : http://www.germanshepherds.com/forum/breed-standard/144299-black-sable-2.html

Red Sable

แหล่งที่มารูปภาพ : http://www.germanshepherdpuppies.us/images/dogs/Aceofnike.jpg

 อย่างไรก็แล้วแต่
กัปตันแม็กซ์ได้กล่าวไว้ว่า “ไม่มีสุนัขดีตัวไหน ที่จะมีสีแย่ๆเลยสักตัว”
"No good dog is a bad color" - Max von Stephanitz

จาก The Basics of German Shepherd Dog Coat Color Heritability, Schutzhund USA Vol.34 No.3 ฉบับ May/Jun 2009 หน้า 62
ขอขอบคุณผู้แปล : คุณวิภาดา

แหล่งที่มา : http://www.thaigsdclub.com/index.php?topic=152.msg567#msg567

ขอขอบคุณแหล่งที่มารูปภาพทุกรูปนะคะ (ได้ทำ link กลับไปยังแหล่งที่มารูปของรูปภาพแล้วค่ะ)
Thank you for every source of the pictures used here. (Please click the picture to link back to the source.)

ข้อมูลเพิ่มเติม